Cryptocurrencies zijn hot!

Cryptocurrencies zijn hot!

Het begon allemaal in 2009, terwijl de meeste mensen nog aan het bijkomen waren van de grote economische crisis startte al het Bitcoin netwerk. toentertijd was er nog maar één gebruiker, namelijk de mysterieuze Satoshi Nakamoto. De tegenwoordig alom bekende Bitcoin was toen nog maar een paar cent waard. In de jaren die daarop volgde werd de bitcoin steeds meer waard. In december 2017 bereikte de Bitcoin een recordhoogte van 20.000 dollar. Inmiddels had heel de wereld wel van de Bitcoin en cryptocurrencies gehoord. Een hoop mensen hadden hierdoor inmiddels ook een aardig zakcentje verdiend.  Na de piek van 2017 stortte de koers van de Bitcoin behoorlijk in. Op 6 februari stond de koers namelijk op 5.947 dollar. Best zuur voor de mensen die de Bitcoin in december 2017 hadden gekocht. Waarschijnlijk zullen veel van die mensen toen de bekende cryptomunt hebben verkocht. Met de kennis van nu blijkt echter: ‘’de aanhouder wint’’. De Bitcoin en crypto in het algemeen zijn namelijk helemaal terug.  Aan het eind van 2020 steeg de bitcoin weer naar de oude recordhoogte van 20.000 dollar. Sceptici begonnen al te waarschuwen voor een nieuwe crash zoals in 2018. Niets bleek (nog) echter minder waar. De raket die Bitcoin heet bleef maar gaan. Op 1 januari 2021 stond de prijs van de Bitcoin op 32.149 dollar en op 13 april 2021 stond de prijs van de bitcoin zelfs nog even boven de 63.000 dollar.

Bitcoin is op dit moment natuurlijk de allergrootste en bekendste cryptomunt. Maar niet alleen de Bitcoin beleeft goede tijden in 2021. Ook de altcoins (cryptocurrencies die niet Bitcoin zijn) beleven een goed jaar. De op één na grootste munt Ethereum stond op 1 januari 2021 bijvoorbeeld op 730 dollar. Op het moment van schrijven (9 mei 2021) staat de koers van Ethereum op 3.941 dollar. Daarnaast heeft de Dogecoin, een munt die in 2013 werd opgericht als grap, in 2021 een stijging van  25.000% (!) meegemaakt. 

Als de cryptomunten deze lijn vasthouden dan worden er dit jaar flinke winsten gemaakt. Waarschijnlijk zullen de grootste winsten gepakt worden door de grote spelers op de markt, maar tegenwoordig houden ook veel studenten zich bezig met cryptocurrencies. Sommige studenten zullen misschien al dikke winsten hebben gepakt dit jaar. Het is in dat geval natuurlijk verleidelijk om alvast de flessen champagne te bestellen, maar natuurlijk komt overal waar winst word gemaakt de belastingdienst om de hoek kijken. Daarom dachten wij dat het misschien interessant was om uit te zoeken hoe de belastingwetgeving omtrent cryptocurrencies op dit moment in elkaar steekt.

Doordat de cryptocurrencies een vrij nieuw fenomeen zijn roepen zij veel vragen op met betrekking tot de belastingheffing. Wat betekend het bezitten van cryptomunten bijvoorbeeld voor iemands belastingplicht­? Cryptocurrencies zijn namelijk digitale ruilmiddelen waar geen (officiële) centrale tegenpartij zoals een bank aan te pas komt. De meeste cryptomunten maken namelijk gebruik van een eigen netwerk. Binnen het netwerk van een bepaalde cryptomunt zal een betaling moeten worden bevestigd door meerdere onderdelen van het netwerk, waarna de transactie wordt vastgelegd in een digitaal grootboek. Dit noemt men ook wel blockchaintechnologie. Voordelen hiervan zijn dat je niet afhankelijk bent van een bank die failliet kan gaan en dat je geen lange wachttijden hebt bij internationale overboekingen. Daarnaast zijn de rekeningnummers en transacties in blockchain betaalsystemen niet aan je identiteit in de echte wereld verbonden. Hierdoor is het mogelijk om anoniem te handelen in cryptocurrencies. Er zijn mensen die door deze anonimiteit denken dat ze geen aangifte hoeven te doen over hun crypto bezittingen. Dit klopt echter niet. Het is helaas wel degelijk verplicht om je crypto bezittingen aan te geven. Als de belastingdienst er namelijk na de aangifte erachter komt dat een belastingplichtige cryptocurrencies in bezit heeft en dit niet heeft aangegeven, dan kan er een bestuurlijke boete worden opgelegd (op grond van art.67d AWR) of zelfs strafrechtelijke vervolging (op grond van art. 69 lid 2) worden ingezet.

De gemiddelde cryptobezitter zal zijn cryptobezittingen in box 3 (sparen en beleggen) moeten aangeven. De belastingdienst ziet cryptocurrencies namelijk als overige bezittingen. Cryptocurrencies zijn namelijk vermogensrechten met waarde in het economisch verkeer. Maar voor welke waarde moet je de cryptocurrencies die je in bezit hebt dan aangeven? De waarde van cryptocurrencies wil namelijk nog wel eens veranderen. Het antwoord op die vraag is simpel. Voor de aangifte inkomstenbelasting moet je de waarde aangeven die je cryptobezittingen hadden op de peildatum. De peildatum is 1 januari van het desbetreffende belastingjaar. Koersschommelingen in de rest van het jaar maken niet meer uit, zelfs als de koers op 2 januari al dramatisch veranderd. Dit was bijvoorbeeld erg vervelend tijdens de crash van 2018. Op 1 januari had de Bitcoin bijvoorbeeld een waarde van 14.000 dollar terwijl de waarde halverwege 2018 nog maar zon 4000 dollar was. Voor de inkomstenbelasting 2018 moest er echter belasting betaald worden over de waarde van 14.000 dollar. Voor de aangifte inkomstenbelasting 2021 hebben de Bitcoin bezitters wellicht meer geluk. Op 1 januari 2021 was de Bitcoin namelijk zoals eerder genoemd ongeveer 32.000 dollar terwijl de waarde op dit moment tussen de 50.000 en 60.000 dollar schommelt. Deze koers kan echter in de loop van het jaar nog flink dalen of stijgen.  Als je je cryptobezittingen correct hebt aangegeven dan moet er voor het bepalen van de belastingdienst worden gekeken naar de bepalingen van box 3 . Hiervoor wordt eerst een rendementsgrondslag  berekend. De rendementsgrondslag is de waarde van de bezittingen verminderd met de waarde van de schulden, dit volgt uit art. 5.3 lid 1 wet IB. Cryptocurrencies zijn onderdeel van de bezittingen in box 3, dit volgt ook uit art. 5.2 lid 2 sub f. Cryptocurrencies worden namelijk door de belastingdienst gecategoriseerd als overige vermogensrechten met waarde in het economisch verkeer. Als je de waarde van al je box 3 bezittingen en schulden op de peildatum hebt berekend, dan moet je daar nog het heffingsvrije vermogen van aftrekken. Voor het belastingjaar 2021 is het heffingsvrije vermogen €50.000,- dit volgt uit art. 5.5 wet IB. Als je dit eenmaal hebt gedaan,  wordt op grond van art. 5.2 lid 1 Wet IB 2001 het fictief voordeel uit sparen en beleggen berekend. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van twee rendementsklassen. Het voordeel uit de rendementsklassen wordt gesteld op 0.03% en het voordeel uit rendementsklasse wordt gesteld op 5.69%.  Daarbij wordt gebruik gemaakt van onderstaande tabel:

Als het fictieve voordeel uit sparen en beleggen berekend is dan moet je daar uiteindelijk 31% belasting over betalen. Dit volgt uit artikel 2.13 wet IB.

De gemiddelde bezitter van cryptocurrencies zal dus in box 3 belast worden. Het is echter ook mogelijk dat je crypto in box 1 aangegeven moet worden. Zo komt het steeds vaker voor dat salaris (voor een deel) in cryptocurrencies wordt betaald. Dit moet dan uiteraard in box 1 aangegeven worden (omgerekend naar de waarde in euro’s).  Daarnaast kan er wanneer een natuurlijk persoon zich bezig houdt met beleggen in crypto ook sprake zijn van winst uit onderneming Hiervan is sprake als de handel in cryptocurrencies een normaal vermogensbeheer te buiten gaat. Hierbij moet gekeken worden naar hoeveel arbeid er word verricht om winsten te behalen, of het voordeel beoogd wordt, of het voordeel redelijkerwijs te verwachten is en welke investeringen zijn gedaan om voordelen te behalen op de cryptomarkt. Als er sprake is van daytraden (proberen voordeel te behalen met snel veranderende koersen) kan er sprake zijn van box 1 inkomen maar ook dit kan worden gezien als normaal vermogensbeheer. Een rechter heeft hierover als volgt geoordeeld: “Het handelen in opties moet een meer dan speculatief karakter hebben met als doel het behalen van voordeel. Hierbij moet de bitcoinhandelaar deskundigheid, ervaring en relaties hebben binnen deze wereld. Tevens moet hij het koersverloop via de deskundigheid en ervaringen kunnen beïnvloeden”

Over het kopen en verkopen van cryptocurrencies hoeft geen btw betaald te worden. Het Hof van Justitie van de Europese Unie heeft namelijk bepaald dat cryptocurrencies niet worden gezien worden als geld, maar wel eenzelfde functie hebben en dus zijn vrijgesteld van de BTW.

Dat de handel in cryptocurrencies de afgelopen jaren veel vragen omtrent de belastingheffing heeft opgeleverd moge duidelijk zijn. Overheden krijgen hier echter steeds meer grip over. Zo zal aan de anonimiteit van crypto vermoedelijk snel een einde komen. In de nieuwe DAC-8 richtlijn is namelijk bepaald dat online websites en apps die handel in crypto mogelijk maken, gegevens met de belastingdienst moeten gaan delen. Daarnaast zijn er ook landen die de cryptocurrencies volledig omarmen. Zo is het in de Zwitserse regio Zug bijvoorbeeld al mogelijk om je belastingen te betalen met Bitcoin. Kortom, cryptocurrencies zullen waarschijnlijk een steeds grotere rol gaan spelen in de toekomst van belastingheffing.